• صفحه اصلی
  • مرور
    • شماره جاری
    • بر اساس شماره‌های نشریه
    • بر اساس نویسندگان
    • بر اساس موضوعات
    • نمایه نویسندگان
    • نمایه کلیدواژه ها
  • اطلاعات نشریه
    • درباره نشریه
    • اهداف و چشم انداز
    • اعضای هیات تحریریه
    • اعضای مشورتی هیات تحریریه
    • همکاران دفتر نشریه
    • اصول اخلاقی انتشار مقاله
    • بانک ها و نمایه نامه ها
    • پیوندهای مفید
    • پرسش‌های متداول
    • فرایند پذیرش مقالات
    • اخبار و اعلانات
  • راهنمای نویسندگان
  • ارسال مقاله
  • داوران
  • تماس با ما
 
  • ورود به سامانه ▼
    • ورود به سامانه
    • ثبت نام در سامانه
  • English
صفحه اصلی فهرست مقالات مشخصات مقاله
  • ذخیره رکوردها
  • |
  • نسخه قابل چاپ
  • |
  • توصیه به دوستان
  • |
  • ارجاع به این مقاله ارجاع به مقاله
    RIS EndNote BibTeX APA MLA Harvard Vancouver
  • |
  • اشتراک گذاری اشتراک گذاری
    CiteULike Mendeley Facebook Google LinkedIn Twitter Telegram
دوفصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات ترجمه قرآن و حدیث
مقالات آماده انتشار
شماره جاری
شماره‌های پیشین نشریه
دوره دوره 4 (1396)
دوره دوره 3 (1395)
شماره شماره 6 (1395)
شماره شماره 5 (1395)
دوره دوره 2 (1394)
دوره دوره 1 (1393)
ساجدی, اکبر. (1395). نقد و بررسی معادل ترکیبی «حَلالِ طَیّب» در 54 ترجمه فارسی قرآن‌کریم. دوفصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات ترجمه قرآن و حدیث, 3(6), 157-190.
اکبر ساجدی. "نقد و بررسی معادل ترکیبی «حَلالِ طَیّب» در 54 ترجمه فارسی قرآن‌کریم". دوفصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات ترجمه قرآن و حدیث, 3, 6, 1395, 157-190.
ساجدی, اکبر. (1395). 'نقد و بررسی معادل ترکیبی «حَلالِ طَیّب» در 54 ترجمه فارسی قرآن‌کریم', دوفصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات ترجمه قرآن و حدیث, 3(6), pp. 157-190.
ساجدی, اکبر. نقد و بررسی معادل ترکیبی «حَلالِ طَیّب» در 54 ترجمه فارسی قرآن‌کریم. دوفصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات ترجمه قرآن و حدیث, 1395; 3(6): 157-190.

نقد و بررسی معادل ترکیبی «حَلالِ طَیّب» در 54 ترجمه فارسی قرآن‌کریم

مقاله 7، دوره 3، شماره 6، پاییز و زمستان 1395، صفحه 157-190  XML اصل مقاله (1014 K)
نوع مقاله: مقاله تحقیقاتی
نویسنده
اکبر ساجدی
عضو هیات علمی / گروه معارف دانشگاه علوم پزشکی تبریز
چکیده
کلمات «حَلالاً طَیّباً» و «طَیّبَات» در قرآن مجموعاً، بیش از بیست بار (صراحتاً و یا به‌عنوان مصداق بارز) درباره غذا به‌کار رفته است. معانی متفاوتی از این ترکیب در ترجمه­ها ارائه شده است. باید دید که معنای دقیق ترکیب «حلال طیب» چیست؟ نویسنده با پیشنهاد معنای «گوارا» و «خوش» برای «طیب»، ادله و شواهدی را در جهت اثبات و تقویت این معنا اقامه نموده است. در همین راستا بیش از پنجاه ترجمه­ فارسی قرآن‌کریم مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. معنای «پاکیزه» یا «حلال»، معنای دقیقی نبوده و جزو معانی مجازی شمرده شده و بیشتر از این‌که تحلیل مفهومی «طیب» باشد، به مصداق آن توجه دارد. اکثر مترجمان «طیب» را در معنای دقیق خود ترجمه ننموده­اند. البته در این بین مترجمانی وجود دارند که در مواردی «طیب» را «گوارا و لذیذ» معنا کرده­اند که متأسفانه آن­ها نیز در تمامی آیات این مطلب را مراعات نکرده و از خود وحدت رویه نشان نداده­اند. البته برخی از مترجمان در تمامی موارد، «طیب» را به‌معنای پاکیزه دانسته که هرچند از نظر تحقیق حاضر، ترجمه دقیقی ارائه نکرده­اند، اما کارشان به خاطر رعایت وحدت رویه ستودنی است. از دیگر نتایجی که از مقاله حاضر بدست می­آید نقش وصفی «طیب» برای «حلال» در ترکیب «حلالاً طیباً» است. اکثر مترجمان به نقش وصفی «طیب» دقت نکرده و آن را با حرف عطف واو به‌صورت «حلال و طیب» ترجمه کرده­اند.
کلیدواژه ها
ترجمه‌های فارسی قرآن ـ حلال طیب ـ گوارا ـ پاکیزه ـ وصف ـ حرف عطف واو
موضوعات
ترجمه
عنوان مقاله [English]
A critical review of the translation of "Halal Tayyib" in 54 Persian translations of the Quran
چکیده [English]
The words "Halal Tayyib" and "Tayyibat" used in the Qur'an, more than twenty times (explicitly or as a clear example) about food. This phrase has been translated by the translators of the Quran in various forms. The question that arises in this context is that: what is the exact meaning of "Halal Tayyib"? The author of the article suggests two meanings for this phrase: "Persian:  ؛گواراtasty" and "Persian:  ؛خوشgood" and continues to prove these two meanings based on the realistic evidences. In this regard, more than fifty Persian translations of Quran have been reviewed, and then the result has been that the meanings of "Persian:  ؛پاکیزهclean"   and "Persian:  ؛حلالlawful" are not accurate for this word but considered among the figurative meanings of it. Most of the translators have not translated "Halal" in its precise meaning.  But in the meantime there are interpreters who translated "Tayyib" to "Persian:  ؛گوارا و لذیذtasty and delicious" but unfortunately they translated this word in various forms and did not adopt a single procedure in all the verses of the Holy Quran. But it should be noted that some interpreters adopted a single procedure and translated the word "Tayyib" to "Persian:  ؛پاکیزهclean" in all cases, although it is not an exact equivalent for "Tayyib".  Another finding of the present study is that the combination of "Tayyip" and "halal" is an adjectival combination which most of the translators did not pay attention to it and finally translated it with the conjunction letter "Halal and Tayyib".
کلیدواژه ها [English]
Persian translations of Quran, "Halal Tayyib", "Govara", "Pakizeh", adjective, conjunction
مراجع

*قرآن‌کریم

1- ابن فارس، احمد، معجم مقاییس اللغة، تحقیق: هارون عبدالسلام محمد، ط1، قم، مکتب الاعلام الاسلامی، (1404ق).

2- ابن‌منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، بیروت، دار صادر، (1414ق).

3- بیضاوی، عبدالله بن عمر، انوار التنزیل و اسرار التأویل، تحقیق: محمدعبدالرحمن المرعشلی، ط1، بیروت، دار احیاء التراث العربی، (1418ق).

4- حسینی زبیدی، محمد مرتضی، تاج العروس من جواهر القاموس، تحقیق: علی هلالی و علی سیری، ط1، بیروت، دار الفکر، (1414ق).

5- درویش محیى الدین، اعراب القرآن و بیانه، سوریه، دارالارشاد، (1415ق).

6- دعاس حمیدان قاسم، اعراب القرآن الکریم، دمشق: دارالمنیر و دارالفارابى، (1425ق).

7- زمخشری، محمود، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، ط3، بیروت، دار الکتاب العربی، (1407ق).

8- سید علیخان کبیر، شرح صحیفة سید الساجدین، تحقیق: محسن حسینی امینی، ط1، قم، انتشارات جامعه مدرسین، (1409ق).

9- شوکانی، محمد بن علی، فتح القدیر، ط1، دمشق، بیروت، دار ابن کثیر و دار الکلم الطیب، (1414ق).

10- طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ط5، قم، انتشارات جامعه مدرسین، (1417ق).

11- طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ط3، تهران، انتشارات ناصرخسرو، (1372ش).

12- طنطاوی، سید محمد، التفسیر الوسیط للقرآن الکریم، بی­مک، بی­نا، (بی­تا).

13- طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، محقق: احمد قصیر عاملی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، (بی­تا).

14- عکبرى، عبدالله‌بن‌حسین، التبیان فى اعراب القرآن، عمان و ریاض: بیت الافکار الدولیه، (بی­تا).

15- فاضل مقداد، جمال الدین، کنز العرفان فی فقه القرآن، تحقیق: سید محمد قاضی، بی­جا، مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، (1419ق).

16- فخر رازی، محمدبن عمر، مفاتیح الغیب، ط3، بیروت، دار احیاء التراث العربی، (1420ق).

17- فیومی، احمدبن محمد، المصباح المنیر، ط2، قم، موسسة دار الهجرة، (1414ق).

18- قطب الدین راوندی، سعید بن هبة الله، فقه القرآن فی شرح آیات الاحکام، ط2، قم، کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، (1405ق).

19- قمی مشهدی، محمدبن محمدرضا، تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب، تحقیق: حسین درگاهی، ط1، تهران، سازمان انتشارات وزارت ارشاد اسلامی، (1368ش).

20- مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، (1360ش).

21- ابوالفتوح رازی، حسین بن علی، روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن، تحقیق: دکتر محمدجواد یاحقی و دکتر محمدمهدی ناصح، مشهد، آستان قدس رضوی، (1408ق).

22- ارفع، سیدکاظم، ترجمه قرآن، ط1، تهران، مؤسسه تحقیقاتى و انتشاراتى فیض کاشانى، (1381ش).

23- اسفراینى، ابوالمظفر شاهفور بن طاهر، تاج التراجم فى تفسیر القرآن للاعاجم، تحقیق: نجیب مایل هروى و على اکبر الهى خراسانى، ط1، تهران، انتشارات علمى و فرهنگى، (1375ش).

24- اشرفى تبریزى، محمود، ترجمه قرآن، ط14، تهران، انتشارات جاویدان، (1380ش).

25- انصارى، خوشابر مسعود، ترجمه قرآن، ویراستار: بهاءالدین خرمشاهى، ط1، تهران، نشر و پژوهش فرزان روز، (1377ش).

26- انصاریان، حسین، ترجمه قرآن، ط1، قم، انتشارات اسوه، (1383ش).

27- آیتى، عبد المحمد، ترجمه قرآن، ط4، تهران، انتشارات سروش، (1374ش).

28- بانوى اصفهانى، سیده نصرت امین، مخزن العرفان در تفسیر قرآن، تهران، نهضت زنان مسلمان، (1361ش).

29- برزى، اصغر، ترجمه قرآن، ط1، تهران، بنیاد قرآن، (1382ش).

30- بروجردى، سید محمد ابراهیم، ترجمه قرآن، ط6، تهران، انتشارات صدر، (1366ش).

31- بلاغى، سید عبد الحجت، حجة التفاسیر و بلاغ الإکسیر، قم، انتشارات حکمت، (1386ق).

32- پاینده، ابوالقاسم، ترجمه قرآن، بی­نا، بی­مک و (بی­تا).

33- پورجوادى، کاظم، ترجمه قرآن، ویراستار: بهاء الدین خرمشاهى، ط1، تهران، بنیاد دایرة المعارف اسلامى، (1414ق).

34- تشکرى آرانى، شهاب، ترجمه قرآن، بی­مک، بی­نا، (بی­تا).

35- ثقفى تهرانى، محمد، تفسیر روان جاوید، ط3، تهران، انتشارات برهان، (1398ق).

36- جعفرى، یعقوب، کوثر، بی­جا، بی­نا، (بی­تا).

37- حجتى، سید مهدى، گلى از بوستان خدا،ط6، قم، انتشارات بخشایش، (1384ش).

38- حلبى، على اصغر، ترجمه قرآن، ط1، تهران، انتشارات اساطیر، (1380ش).

39- خانى، رضا و ریاضى، حشمت الله، ترجمه بیان السعادة فى مقامات العبادة، ط1، تهران، انتشارات دانشگاه پیام‏ نور، (1372ش).

40- خواجوى محمد، ترجمه قرآن، ط1، تهران، انتشارات مولى، (1410ق).

41- دهلوى، شاه ولى الله، ترجمه قرآن، تحقیق: عبد الغفور عبد الحق بلوچ و شیخ محمد على، ط1، مدینه، مجمع ملک فهد لطباعة المصحف الشریف، (1417ق).

42- رستمیان، مرضیه، بررسی واژه طیب با توجه به مراحل معناشناختی واژه، چاپ شده در مجموعه قرآن و ادب (2)، ط1، مشهد، بنیاد پژوهش­های قرآنی حوزه و دانشگاه، (1387ش).

43- رضایى اصفهانى، محمدعلى و همکاران، ترجمه قرآن، ط1، قم، موسسه تحقیقاتى فرهنگى دارالذکر، (1383ش).

44- رهنما زین العابدین، ترجمه و تفسیر رهنما، تهران، انتشارات کیهان، (1346ش).

45- سراج، رضا، ترجمه قرآن، تهران، شرکت سهامى انتشار، (بی­تا).

46- شریف لاهیجی، محمدبن علی، تفسیر شریف لاهیجی، تحقیق: میر جلال الدین ارموی، ط1، تهران، دفتر نشر داد، (1373ش).

47- شعرانى، ابوالحسن، ترجمه قرآن، ط1، تهران، انتشارات اسلامیة، (1374ش).

48- صادق نوبرى، عبد المجید، ترجمه قرآن، ط1، تهران، انتشارات اقبال، (1396ق).

49- صفارزاده، طاهره، ترجمه قرآن، ط2، تهران، موسسه فرهنگى جهان رایانه کوثر، (1380ش).

50- صفی علیشاه، حسن بن محمد باقر، تفسیر صفى، ط1، تهران، انتشارات منوچهرى، (1378ش).

51- طاهرى قزوینى، على اکبر، ترجمه قرآن، ط1، تهران، انتشارات قلم، (1380ش).

52- عاملى، ابراهیم، تفسیر عاملى، تحقیق: على اکبر غفارى، تهران، انتشارات صدوق، (1360ش).

53- فارسى، جلال الدین، ترجمه قرآن، ط1، تهران، انجام کتاب، (1369ش).

54- فولادوند، محمد مهدى، ترجمه قرآن، تحقیق: هیئت علمى دار القرآن الکریم، ط1، تهران، دار القرآن الکریم، (1415ق).

55- فیض‌الاسلام، سیدعلى‌نقى، ترجمه و تفسیر قرآن عظیم، ط1، تهران، انتشارات فقیه، (1378ش).

56- قرائتى، محسن، تفسیر نور، ط11، تهران، مرکز فرهنگى درس­هایى از قرآن، (1383ش).

57- قرشى، سید على اکبر، تفسیر احسن الحدیث، ط3، تهران، بنیاد بعثت، (1377ش).

58- قرن دهم هجری، مترجم: نامشخص، ترجمه قرآن، تحقیق: دکترعلى رواقى، ط1، تهران، بی­نا، (1384ش).

59- کاویانپور، احمد، ترجمه قرآن، ط3، تهران، انتشارات اقبال، (1378ش).

60- گرمارودى، علی، ترجمه قرآن، ط2، تهران، انتشارات قدیانى، (1384ش).

61- گروه مترجمان، ترجمه تفسیر جوامع الجامع، مقدمه: آیة الله واعظ زاده خراسانى، ط2، مشهد، آستان قدس رضوى، (1377ش).

62- گروه مترجمان، ترجمه تفسیر طبرى، تحقیق: حبیب یغمایى، ط2، تهران، انتشارات توس، (1356ش).

63- مجتبوى، سیدجلال الدین، ترجمه قرآن، ویراستار: حسین استادولى، ط1، تهران، انتشارات حکمت، (1371ش).   

64- مجد، امید، ترجمه قرآن، ط16، تهران، انتشارات امید مجد، (1382ش).

65- مشکینى، على، ترجمه قرآن، ط2، الهادى، قم، (1381ش).

66- مصباح زاده، عباس، ترجمه قرآن، ط1، تهران، سازمان انتشارات بدرقه جاویدان، (1380ش).

67- مصطفوى، حسن، تفسیر روشن، ط1، تهران، مرکز نشر کتاب، (1380ش).

68- معزى، محمد کاظم، ترجمه قرآن، ط1، قم، انتشارات اسوه، (1372ش).

69- مکارم شیرازى، ناصر، ترجمه قرآن، ط2، قم، دار القرآن الکریم، (1373ش).

70- موسوى همدانى، سید محمد باقر، ط5، ترجمه تفسیر المیزان، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، (1374ش).

71- میبدى، رشید الدین، کشف الأسرار و عدة الأبرار، تهران، تحقیق: على اصغر حکمت، ط5، انتشارات امیر کبیر، (1371ش).

72- میرزاخسروانى، على رضا، تفسیر خسروى، تحقیق: محمد باقر بهبودى، ط1، تهران، انتشارات اسلامیه، (1390ق).

73- نجفى خمینى، محمدجواد، تفسیر آسان، ط1، تهران، انتشارات اسلامیه، (1398ق).

74- نسفى، ابوحفص محمد، ترجمه تفسیرى مسجع، تحقیق: دکتر عزیزالله جوینى، ط3، تهران، انتشارات سروش، (1367ش).

75- الهى قمشه‏اى، مهدى، ترجمه قرآن، ط2، قم، انتشارات فاطمة الزهراء، (1380ش).

76- یاسرى، محمود، ترجمه قرآن، تحقیق: آیة الله مهدى حائرى تهرانى، ط1، قم، انتشارات بنیاد فرهنگى امام‏ مهدى، (1415ق).

77- رزاقی، علی، «امنیت غذایی از دیدگاه قرآن‌کریم»، فصلنامه اخلاق پزشکی، تهران، صص171 ـ 190، (1388ش).

78- عالی­پور، فتح اله و مهدوی، فرنگیس، «حلال و طیب عالی­ترین معیارهای بهداشتی موادغذایی از دیدگاه قرآن»، نشریه اسلام و سلامت، بابل، صص41 ـ 50، (1393ش).

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 981
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 924
صفحه اصلی | واژه نامه اختصاصی | اخبار و اعلانات | اهداف و چشم انداز | نقشه سایت
ابتدای صفحه ابتدای صفحه

Journal Management System. Designed by sinaweb.